بازسازی یک فیلم وحشتناک

ویکرمن
Wickerman
بازسازی یک فیلم وحشتناک
Reconstruction of a horror movie

وقتی که یک کارگردان پروژه‌ای که مربوط به بازسازی یک فیلم قدیمی است را قبول می‌کند و در معرض یک پلات تکراری قرار می‌گیرد، مطمئنا این بازسازی جایی برای صحبت نخواهد داشت و بیشتر چیزی غیر‌ضروری به نظر خواهد رسید. این همان اتفاقی است که برای ویکرمن ۲۰۰۶ که تکرار همان ویکرمن ۱۹۷۳ است افتاده. در میان تمام پروژه هایی که این کارگردان با دقت فراوانش انتخاب کرده و بین تمام تجربیات کمابیش موثر و چالش‌برانگیزی که داشته، اشتباهی به فاحشی مدرنیزه کردن اثر “آنتونی شافر” نویسنده‌ی ویکرمن ۱۹۷۳ را مرتکب نشده است.   

با وجود این‌که او دیالوگ‌های اساسی فیلم که در متن نوشته‌های “شافر” بوده است را به همان صورت حفظ کرده، اما سبک داستان اصلی را تغییر داده، و به گونه‌ای کدر و گنگ کرده است. به نوعی می‌شود گفت، هیجان روانی حاصل از آن مختل و به سوی نوعی کمدی غیرعمدی کشانیده شده. اگر این را به پای بی اطلاعی و ناآگاهی “له بوت” از نسخه‌ی اصلی نگذاریم، باید گردن خطوط مدرن و پوچی که در این فیلم عمدا یا غیر عمد به وجود آمده است، بیاندازیم.

یکی از این تغییرات اساسی همان جریان‌های عملی است که راجع به یک موضوع از قدیم تا امروز کشیده شده و تغییر کرده است. در “ویکرمن” ۱۹۷۳  کانفلیکت اصلی بین مسیحیت و کفر بود. و همین نقطه نظرات مذهبی متضمن حرکت همه‌ی رویدادهای موجود در فیلم است. در نسخه‌ی ۲۰۰۶ همه‌ی آن نقطه نظرات رقیق یا آبکی شده است. “پیگن ها” در حال حاضر یک  گروه از زن سالارها هستند که خودشان را از مسیر اصلی زندگی دور کرده‌اند و یا به نوعی ایزوله شده‌اند. آن‌ها مخالف مسیحیت نیستند، بلکه در این زمان فقط مخالف مدرنیته و مرد‌سالاری هستند.

“ادورد مالو” (کیج) یک پلیس اهل کالیفرنیا است که گاهی اوقات کارش را ترک می‌کند تا به دنبال ماجراجویی برود. در پی خواهش یک دوست قدیمی، به یک جزیره‌ی اسرارآمیز سفر می‌کند تا تحقیقاتش را برای یافتن دختر گمشده‌ی “ویلو” شروع کند. او کم‌کم خودش را در جامعه‌ای بسته حس می کند؛ جایی که مردان آن فقط بخاطر نیروی بدنی‌شان مورد توجه هستند و خدای آنان از جنس مونث است (الهه). جزیره تحت کنترل “خواهر سامرازل” است، زنی که همه نظراتش را به عنوان قانون تلقی می‌کنند. “ادوارد” سرنخ‌های به هم پیچیده‌ای را در مورد دختر گم‌شده کشف می‌کند. رویان زنده است اما او فرصت زیادی ندارد و تا مراسم قربانی اول ماه فقط یک روز مانده. این جا است که ویلو اعتراف می‌کند “رویان” درواقع دختر خود “ادوارد” است.  

اگر بخواهیم نکته‌ی خوبی را راجع به ویکرمن پیدا کنیم، باید بگوییم که پایان هیجان‌انگیز آن طبق نسخه‌ی اصلی همان‌طور دست‌نخورده باقی مانده است. اما در بقیه‌ی موارد مخصوصا در تصویرسازی‌ها همه چیز مانند بمب عمل نکرده، هیجان و حتی گیرایی خودش را از دست داده است.

پیش گفتار آن اصلا ضروری نبود، حتی ممکن بود در نگاه هر کسی نسبت به گذشته مشکلاتی فلسفی به وجود آورد.

همین طور زمانی که اعلام می‌شود “رویان” در واقع دختر خود “ادوارد” است؛ این بدون این که پیچیدگی معنایی قابل توجهی را در روند فیلم در بیننده به وجود بیاورد، فقط آن را مانند آب گل آلود می‌کند. اشتباه فاحش دیگر توضیحات طولانی “خواهر سامرازل” درمورد جزئیات برنامه‌هایش است. در نسخه‌ی ۱۹۷۳ این تصورات بینندگان را ارتقا بخشید؛ اما در این‌جا “له بوت” نه تنها به دانش آن‌ها توهین می‌کند، بلکه حس تدبیر آنان را زیر سوال برده است.

در ویکرمن ۱۹۷۳ شخصیت “ادوارد” به عنوان یک پلیس واقعا بی نظیر بود و اکنون جای گزینی “نیکلاس کیج” در این نقش ناامیدکننده است. جایگزینی او خشک و بی معنی است و جزئیات شخصیتی او به طرف ابهام و پوچی می‌رود. “کیج” هنرمند تاثیرگذاری است؛ اما نقش او در این‌جا بد انتخاب شده. مانند همین مسئله را ما در مورد “الن براستلین” داریم کسی که نقش “خواهر سامرازل” را بازی می‌کند. در نسخه‌ی اصلی “کریستفر لی” بسیار مقتدرتر بود و سیاهی و خفقان را بیشتر القا می‌کرد؛ اما این جابجایی جنسیت و به طور کلی نقشی که  بازی می‌کند، ما را یاد فیلم های کارتونی می اندازد.

فضای شومی که در فیلم اصلی حالم بود، این‌جا زیاد دیده نمی‌شود. شاید زمانی که “ادوارد” وارد جزیره می شود، در ابتدا جای اسرارآمیز و شومی به نظر برسد، اما در ادامه خیلی زود تغییری ناگهانی در روند احساسات بینندگان حکمفرما می‌شود که فیلم را به جای ترسناک بودن احمقانه جلوه می‌دهد. هیچ نشانه و یا احساسی از ترس ،اظطراب، خفقان و یا احساسی ناشی از این که دامی سر راه همه‌ی آن‌ها است، وجود ندارد. کوتاهی زمان و فوری فوتی بودن موضوع اصلا در فیلم احساس نمی‌شود. تحقیقات ادوارد جذابیتی ندارد چون چیز جدیدی نیست.  

هر چه در دفاع از این کارگردان تلاش کنیم، می‌بینیم که او خودش را در شرایطی غیردفاعانه قرار داده است. کسانی که ورژن اصلی آن را قبلا دیده‌اند، ممکن است در انتهای فیلم کمی سوپرایز شوند، اما تحت تاثیر نتایج حاصل از آن قرار نخواهند گرفت. و کسانی هم که با نسخه‌ی اصلی آن آشنایی دارند، تنها احساسی توام با ناامیدی از اشتباهاتی که در ورژن جدید آن صورت گرفته مواجه خواهند شد.