روایت‌های تصویری در عکاسی

پارت آموزشی
«روایت‌های تصویری در عکاسی»
Visual narratives in photograph
ابراهیم بهرامی

امروزه عکاسی به‌عنوان متقاعد کننده‌ترین هنر معاصر و یک واقعیت فرهنگی، به تسخیر زندگی ما پرداخته است و به گفتمانی بدل شده است که مناسبات جهانی را به یکدیگر پیوند می‌دهد. عکاسی قابلیت‌هایی بیش از ثبت و ارائه‌ی دقیق یک موضوع دارد و آینه‌ی تمام نمای فعالیتها، مشکلات، انتقادها، اندیشه‌ها و رفرم‌های اجتماعی است که موجب تغییر و یا تاثیرگذاری در نگرش افراد جامعه می‌شود. در واقع عکاسی کمک می‌کند نمودهایی که در واقعیت وجود دارند ثبت و کشف شوند.
ما در عصری به سر می‌بریم که پیشرفت‌های شگرفی در عرصه هنر و تکنولوژی به‌وجود آمده است و عکاسی در این میان به‌طور شگفت‌انگیزی مرزهای سنتی خود را شکسته و به قلمروهای جدیدی هم در عرصه‌ی هنر و هم در بعد تکنولوژی دست یافته است. علاوه بر این دنیای دیجیتال و دسترسی آسان‌تر به آن، تمایلاتی را در افراد مختلف برای نزدیکتر شدن به دنیای عکاسی ایجاد کرده است و نگاه هنرمندانه‌ی عکاسان نیز توانسته است در جای جای زندگی ما نقش مهمی ایفا کند.
عکس‌هایی که دارای محتوایی در خور تامل هستند و با استفاده از عناصر زیبایی‌شناسانه تکامل یافته‌اند، ارتباط موثرتری با مخاطب برقرار می‌کنند. این عکس‌ها که همیشه در دل واقعیت‌ها پدید آمده‌اند و در موقعیت‌های مناسب خود را نشان داده‌اند، می‌توانند عمیق‌ترین احساسات درونی را به تصویر در آورند، و بارِ اصلی تغییر و تحولات مادی و معنوی جامعه را نیز به دوش بکشند. عکس‌ها همان‌گونه که زمان و مکان را متوقف می‌کنند، می‌توانند با تاثیرِ متهورانه و اعجاز گونه‌ی خود،‌ مخاطب را در نگاهشان متوقف کند و لحظاتی آنها را به تفکر وا دارد.
حس درونی هر هنرمند در برخورد با موضوعاتی که گذرا هستند و سرعت عمل در درک موضوع، تجربه و تحلیل، انتخاب کادر، فرم، رنگ و ترکیب‌بندی و سپس به عینیت رسانیدن آن، اثری را به‌وجود می‌آورد که هم از اندیشه و نگاه هنرمند سر چشمه گرفته و هم مخاطب را به تعمق و تفکر در برابر آن وا می‌دارد.
اندیشه و ذهن یک هنرمند سرشار از تحول خواهی بر اساس خرد است تا بتواند بر اساس نگاه فرازگراییِ آن،‌ دنیایی را بسازد یا حداقل در تعییر و تحولِ آن تلاش کند و نقش داشته باشد. بسیاری از کسانی‌که به عکاسی اجتماعی روی می‌آورند و واقعیت‌های آن را به تصویر می‌کشند، خود را در زمره‌ی عکاسان متعهد می‌دانند و در این میان عکاسانی نیز هستند که چون گستره‌ی هنر عکاسی را به دلیل محدودیت‌هایی که تعهد ایجاد می‌کند و موجب می‌شود هنرمند نتواند دریچه‌های خلاقیت و نوآوری را بر روی موضوعات و . . .