عکاسی را با هم بیاموزیم (۱)
آموزش نورپردازی در عکاسی پرتره
مقدمه

Learn photography together (1)
Lighting in Photography Portrait Training
Introduction

به چه چیزی می‌گوییم پرتره؟ آسان‌ترین جواب را می‌توان در فرهنگ لغات پیدا کرد؛ شبیه‌ترین ترسیم از چهره‌ی انسان.

اگر تاکنون عکس‌های پرتره را با دقت نگاه کرده باشید، حتما دریافته‌اید که این نوع عکس‌ها  بیشتر از بقیه، معرف حالات درونی افراد هستند.
در گذشته، امولسیون‌هایی که استفاده می‌شد، عکاس را مجبور به نوردهی‌های بسیار طولانی می‌کرد، و این امر مستلزم این بود که اگر موضوع انسان است، سر در تمام این مدت ثابت باشد. به این منظور وسیله‌ا‌ی آهنی به پشت صندلی مخصوص عکاسی پرتره چفت شده بود، که باعث می‌شد موضوع راحت‌تر بتواند سرش را ثابت نگه دارد. در این شرایط  موفقیت در عکاسی فقط در این خلاصه می‌شد که عکس تیره نشده باشد. و این اصلا برای عکاسان و مردم اهمیت نداشت که جزئیات بیشتری از چهره و یا حتی احساسات شخص هم ثبت شود یا نه. (شکل ۱)
پرتره‌های عکاسی کمی بعد از اختراع خود عکاسی پا گرفت و تنها مفهوم آن این بود: شرایطی فراهم شده است تا بتوان یک لحظه از حالت چهره‌ی شخصی را در زمانی مشخص ثبت کرد و برای همیشه نگه داشت. این “لحظه” و “پایداری” عباراتی اساسی مربوط به عکاسی هستند.
اولین عکس‌ها‌ نیاز به این داشتند که زیر نور آفتاب گرفته شوند و با توجه به مشکل نوردهی‌های طولانی، در خیلی مواقع قبل از این که عکاس کارش تمام شود، نور آفتاب تغییر می‌کرد و یا کلا از بین می‌رفت و به عکس‌های بعدی نمی‌رسید.
بعد از این‌که امولسیون خشک و همین‌طور ابزار عکاسی پیشرفته به میان آمد، در پرتره‌نگاری هم انقلابی عظیم ایجاد شد. با نوردهی کوتاهتر یک مهارت جدید به نام “زمان سنجی” پیدا شد، و به زودی عکس‌های پرتره‌ می‌توانستند سیماهایی دقیق، ماهرانه و معرف را آشکار کنند که هر موضوع را نسبت به دیگری یگانه جلوه می‌داد. (شکل ۲).
و اکنون هم که تکنولوژی عکاسی گام بعدی پیشرفت را به‌سوی دنیای دیجیتال برداشته است، رویای بقای لحظه در کمترین زمان از همیشه به واقعیت نزدیک‌تر شده است. به‌هرحال این مهم نیست که شما با شیوه‌ها‌ی قدیمی چهره را ثبت کرده‌اید یا جدید؛ موفقیت نهایی شما در گرو توجه به یک سری فاکتورها است؛ اطلاعاتی اساسی راجع به ترکیب و ساخت، آگاهی‌های تکنیکی، صمیمی شدن با ابزار کاری که در اختیار دارید، داشتن اعتماد به نفس و روحیه‌ای پرتلاش، همه می‌توانند در کنار خلاقیتی که دارید به شما کمک کنند.
در کنار همه‌ی این‌ها مهم‌ترین ابزاری که در این نوع عکاسی به شما کمک خواهد کرد نور است. به‌نظر من نور همان‌طورکه برای زنده بودن موجودات امری حیاتی است، برای عکاسی هم  ضروری است. نور زنده است، لرزان می‌شود، می‌تپد و انعطاف دارد مانند یک موجود زنده. من به‌عنوان یک عکاس حرفه‌ای، اگر بتوانم نور را به کنترل خودم در بیاورم، مطمئنا گیرایی بیشتری در کارم خواهد بود. با این کار می‌توانم همه‌چیز را کنترل کنم حتی زمان را، و در هر شرایطی که هستم بهترین حالت مورد دل خواهم را برای عکاسی بسازم. فکر می‌کنم “کنترل” در این‌جا واژه‌ی مناسبی است.
من نور را به‌خاطر کاری که می‌تواند انجام دهد دوست دارم، نه به‌خاطر کاری که به‌عنوان یکی از ابزار اصلی کار در ثبت تصویر انجام می‌دهد.  

اهمیت پرتره نگاری

این را به جرات می‌توان گفت که عکس پرتره به‌طور کلی برای تمام نژاد بشر در هر کجا که هستند مهم است، نه فقط برای گروهی خاص. یک عکس پرتره نه تنها یک انسان را در یک لحظه‌ی خاص نشان می‌دهد، بلکه، مانند صندوقچه‌ای حاوی اطلاعات فرهنگی و تاریخی است. تاریخ‌دانان، روان‌شناسان و یا حتی طراحان لباس می‌توانند در یک عکس، حالت ، وضعیت، لباس‌ها و حتی رفتار اشخاص را تفسیر کنند. آن موقع ما می‌توانیم کما‌بیش راجع به زندگی موضوع عکس اظهارنظر کنیم. حالا اگر ما بخواهیم چنین عکسی تهیه کنیم، باید تا جای امکان گویا و در عین‌حال جالب هم باشد.
یک پرتره‌ی خوب همیشه چیزی بیش از ثبت تصویر یک چهره است. در حقیقت یک پرتره‌ی موفق معرفی موجودات زنده به‌صورت صرف نیست، بلکه حالتی از کسی است که در مقابل دوربین شما نشسته است. نورپردازی درست می‌تواند به موضوع شما کمک کند که آن حالت خاص و مهم را به‌راحتی بسازد، گاهی اوقات ابتکاری و اکثر موارد تملق‌آمیز.

سبک ( Style)

بدون شک شما که می‌خواهید عکاس بشوید، مقالات و کتاب‌هایی در این زمینه خوانده‌اید. شاید سخنان متعددی را هم از عکاسان در سخنرانی‌ها و مجله‌ها شنیده باشید و یا حتی یک ورک شاپ را هم برای تعیین سبک شخصی خودتان تجربه کرده باشید. من امیدوارم که شما هر کدام از این کارها را اگر انجام دادید با تمام وجودتان به موضوع سبک اهمیت بدهید، چون سبک شخصی برای پیشرفت کار حرفه‌ای‌تان خیلی مهم است.
“سبک” در حقیقت یک مفهوم ساده است. اما یک مفهوم درونی‌تر هم دارد که ما کمتر به آن فکر می‌کنیم؛ این‌که شما آن چیزی را که می‌ببینید، حس می‌کنید و دوست دارید آن‌را به چه نحو به موضوعی که می‌خواهید عکس بگیرید ریط دهید. این تعریف درونی سبک است، نه بیشتر و نه کمتر. با این وجود اگر شما چیزی را که حس می‌کنید در ذهن‌تان برای فردی که روبه‌روی دوربین شما نشسته در ذهن مرور کنید و پیاده کنید، آن‌گاه سبک‌تان مشهود خواهد شد.
می‌توان این‌چنین هم فکر کرد که من فقط  به صرف به‌دست آوردن پول‌های هنگفت در کارگاه خودم عکاسی کنم، موضوعی که تنها هدف برای بعضی‌ها است.
همان‌طور که مثال‌های این کتاب را مورد بررسی قرار می‌دهید، به این موضوع فکر کنید که هر تصویر به چه نحو می‌تواند سبک ما را منعکس کند. نتایج عکاسی ما در این‌که همواره بسته به حسی که زمان فشردن دکمه داریم، متفاوت خواهد بود.

بازار پرتره‌نگاری

امروزه نسبت به گذشته بازار پرتره‌نگاری داغ‌تر است. مانند عکس‌های شخصی و تکی و همین‌طور خانوادگی. همیشه وقتی وارد یک اتاق می‌شوید، امکان ندارد چشم‌تان به یک عکس از گروه‌های خانوادگی، دانشجویی، بچه‌ها، نوه‌ها، پدر و مادر نیفتد که معمولا روی طاقچه‌ها و میز جایی را به خود اختصاص داده است. همین‌طور پرتره‌های عروسی که مورد توجه‌ترین پرتره‌ها هستند. پرتره‌های شغلی و عکس‌های استخدامی و عکس‌هایی برای ایجاد روابط عمومی که می‌تواند بیانگر نیمی از حالت‌های روحی شما باشد.
امروزه این عکس‌ها مسایل دیگری را هم در بر می‌گیرد مانند، عکس سر، پرتره‌های تبلیغاتی، سرمقاله‌ها در کتاب‌ها و مجله‌ها و تصویر انسان‌های مشهور و انواع کارت‌ها.

قبل از این که شروع کنیم

امروزه روش‌های نورپردازی جدیدی به وجود نیامده است؛ یعنی راه‌های جدید کاری. شاید یک سری روش‌هایی که قبلا اشتباه انجام می‌شده است اکنون اصلاح و تکمیل شده است. این میان شانس ما در این است که امروزه ابزارهای بسیار خوبی در دست است، ابزاری که روز به روز در حال پیشرفت است.
مجموعه‌ای جدید از فوت و فن‌های تکنیکی، انتخاب لباس، و مهارت‌های بصری که هر روز در حال تغییرند. در حال حاضر عکاسی و مخصوصا نورپردازی جزو هنرهایی است که به سرعت در حال تکمیل شدن است. با این وجود حقیقتی بسیار ساده در قلمرو دیجیتال وجود دارد و آن این است که اگر به سیستم اطلاعات بیهوده داده شود نتیجه‌ی این داده‌ها نیز بیهوده خواهد بود. زمانی‌که موضوع‌تان را نورپردازی می‌کنید، این جمله را در ذهن داشته باشید. و سعی کنید توجه بیشتری را به تنظیم نور و ابزار کارتان داشته باشید تا بهترین نتیجه را بدهد، و بهترین نتیجه برای یک عکاس، نتیجه‌ی مورد دلخواه خود اوست. چون بعضی موارد را شاید نتوان در فتوشاپ به خوبی کار خودتان در آورد.

نکاتی برای خوانندگان

اگر خواننده‌ای دقیق باشید، ممکن است عکسی را در یک موضوع درسی پیدا کنید که فکر کنید آن باید در موضوع بحث دیگری آورده می‌شد.
در این مباحث تعدادی از این عکس‌ها که به دو مبحث متفاوت مربوط می‌شوند وجود دارند. به‌عنوان مثال عکسی در مبحث “نور شدت کم” وجود دارد که به آسانی می‌توان فهمید که می‌تواند به مبحث “پروفایل” هم مربوط باشد. در هر حال من سعی کردم در این‌گونه موارد عکس یا جدول را در قسمتی که فکر کردم بیشترین ارتباط را به آن دارد قرار دهم.

مترجم: فرزانه قنبری