محمدرضا لطفی: باید دل داد تا عکس گرفت

شما از عکس چه تعریفی دارید؟

ارتباط اساسی عکاسی و ثبت لحظه‌ای را عکس می‌گویند و هیچ تفاوتی نمی‌کند که عکاس از چه تصویر بگیرد، مهم آن است که اثر بتواند ارتباطی قوی و فکری با مخاطب برقرار کند.

آیا عکاسی در ایران هم می‌تواند مخاطب جهانی داشته باشد؟

عکس با این‌که زبان نمی‌شناسد اما با تمام زبان‌های دنیا آشناست و خیلی راحت با تمام مردم دنیا ارتباط برقرار می‌کند و به‌ویژه عکس‌هایی با مضامین دینی و معنوی بسیار تأثیرگذار بوده است.

عاملی که شما را به سمت عکاسی دینی کشاند، چه بود؟

من در خانواده‌ای مذهبی بزرگ شدم و به جهت ارادتی که به ائمه‌ی اطهار (ع) داشتم، خیلی علاقه‌‌مند بودم، تصاویرم رنگ و بوی دینی داشته باشد و همیشه اماکن مقدس، اثرات معنوی خاصی بر من گذاشته‌اند و می‌گذارند.

تا چه حد فکر می‌کنید در عرصه‌ی عکاسی دینی موفق عمل کرده‌اید؟

من از ابتدای فعالیتم، علاقه‌مند بودم که از آثار تاریخی و مذهبی تصویر بگیرم. من از حرمین شریفین، مسجدالنبی (ص)، مدینه منوره و مساجد اعظم عربستان سعودی، با همه‌ی سخت‌گیری‌هایی که در آن‌جا می‌شد، عکس گرفتم و هیچ‌گاه هم از این محدودیت‌ها نمی‌ترسیدم، چون به‌شدت برای دلم کار می‌کردم و الان هم به‌نظرم مجموعه‌ی کاملی از مجموع بناهای مذهبی دارم که شاید در نوع خود بی‌نظیر باشد.

آقای لطفی ! از محدودیت‌های عکاسی اماکن مقدس بگویید؟

از افتخاراتم این است که لنز دوربینم فقط در جهت مذهب باز شده است و همیشه دغدغه‌های یک عکاس مذهبی را داشته‌ام و اعتقاد دارم که عکاس عرصه‌ی دین و مذهب همیشه مظلوم واقع شده است، چون جلوگیری‌هایی که در عکاسی از بناهای معماری مذهبی می‌شود، در هیچ حوزه‌ی دیگر انجام نمی‌گیرد و این‌گونه عکس‌ها با شگردهای خاصی توسط عکاسان تهیه می‌شود، بارها دوربینم را مقابل چشمانم خرد کردند.

این عاشق است که دل می‌دهد و عکس می‌گید. به هرحال با تمام مشکلات و محدودیت‌هایی که بوده و هست، ۲۴۰ عکس توانستم از اماکن مقدس عربستان بگیرم که البته ترس و دلهره‌ی آن‌ها هم هیچ‌گاه از یادم نمی‌رود.

آرزو می‌کنم که مسئولان فکری کنند و مشکل عکاسان به‌خصوص آن‌هایی که در عرصه‌ی دین و مذهب فعالیت می‌کنند، را حل نمایند و از آنان پشتیبانی نمایند.

آیا تا به‌حال عکسی از حرم مطهر امام هشتم (ع) گرفته‌اید که شما را تحت‌تأثیر قرار دهد؟

نیمه‌های یک شب که از زیارت برمی‌گشتم، ۱۴ پرنده روی سیمی به سمت گنبد امام رضا نشسته بودند و بال‌هایشان به نشانی تواضع باز بود، و این حالت بندگی و زیارت این چند پرنده برایم خیلی جالب و خاطره‌انگیز بود. حالاتی که شاید بعضی از ما انسان‌ها کمتر به آن رسیده باشیم، ولی آن‌ها در آن لحظه، با تمام وجود به آن رسیده بودند.

گفت‌وگویمان را با خاطره‌ای از شما به پایان می‌بریم.

سال ۵۴ یا ۵۵ بود که شتری از کشتارگاه مشهد گریخته بود و به حرم مطهر امام رضا (ع) آمد و به‌نوعی دخیل شد و مأموران هجوم آوردند، تا حیوان را بگیرند و من در حالی‌که از او عکس می‌گرفتم، به زمین خوردم و آن شتر از رویم عبور کرد و توانستم از زیر شکم او عکس بگیرم.

• تاریخ ارسال ۱۳ مهر ۱۳۸۴
• آگاه فیلم